Trong một video thông báo về sự kiện thời điểm Hardfork của mạng Cardano vào ngày 5/8/2021. Charles Hoskinson đã cập nhật tới cộng đồng tình hình hiện tại và các mốc thời gian cho việc ra mắt hợp đồng thông minh. Nhóm Cardano Việt Nam lược dịch để cộng đồng cùng nắm rõ.

Cập nhật các hạ tầng của Cardano

Bản cập nhật 1.4 sắp được ra mắt cho node. Wallet backend đang được Q&A và sẽ chốt trong ngày 6/8. GraphQL, DBsync, Rosetta API đang đi rất tốt. Vì vậy mọi thứ đang được chuẩn trong hôm nay, t5, t6 và tuần tới sẽ được triển khai lên nhiều sàn để chuyển qua giai đoạn light purple.
Mọi thứ vẫn đang đi đúng theo kế hoạch. Chúng tôi đang làm các báo cáo giữa tháng và sẽ thông báo về sự kiện HFC và thời gian HF. Chúng tôi sẽ xem xét sau khi nhận được phản hồi từ các sàn và từ các bên xây dựng hạ tầng như Emurgo. Tất cả mọi ý kiến của các bên sẽ được thu thập và sau đó thống nhất đưa ra ngày upgrade. Còn những lỗi rất nhẹ, khoảng vài chục lỗi và team đã sửa. Là những lỗi liên quan tới CLI.
Chúng tôi đã đi hết gian đoạn Alonzo White và kết quả trông rất tốt, bây giờ đã sẵn sàng cho light purple. Chúng tôi sẽ thông báo chính xác trong báo cáo giữa tháng và có thể sẽ có 2 ngày. Một ngày là chính, và một ngày là để dự phòng. Như các bạn đã biết, khi thực hiện HFC, phải có 5 ngày để nó được active (hết epoch). Vậy nên nếu như 31/8 HF thì 26 là phải kích hoạt rồi. Và tôi nghĩ cần có thêm 48h trước đó nữa để kích hoạt các bản cập nhật. Sẽ khoảng tầm ngày 28/8 nhưng nếu vì một lý do nào đó mà không được thì chúng ta sẽ thực hiện HF lại sau 5 ngày , thường là chờ hết epoch. Vì thế hiện giờ tôi nghĩ rằng khoảng cuối tháng 8 và tuần đầu tiên của tháng 9 nhưng như đã nói ở trên, chúng tôi sẽ đưa ra ngày chính xác sau khi nhận được đầy đủ các phản hồi từ các sàn, từ Emurgo và các đối tác khác, tất cả đang được tập hợp ngay bây giờ.
Tôi nghĩ rằng chúng tôi sẽ tổ chức một buổi Q&A về sự kiện HFC. Tôi tin rằng sẽ có một HF trên testnet vào tuần tới, và sẽ nhận được nhiều feedback. Nhưng tôi sẽ cho bạn biết rằng, chúng tôi rất vui với kết quả của DB Sync, Rosetta, GraphQL. Tại sao mọi người quan tâm về điều này. Vì nếu nó không hoạt động thì các bạn sẽ ko sử dụng được các sàn Binance, Bittrex và Coinbase như vậy. Vì thế, những thứ này hoàn thiện, node ổn định và wallet backend được tích hợp vào Daedalus.
Cho tới bây giờ thì ko có gì quá tệ. Mọi thứ vẫn đang đi đúng hướng, có chăng chỉ là những chậm trễ vụn vặt nhưng ko đáng ngại. Các hợp đồng thông minh đang chạy trên một số node, Các hạ tầng khác đang được khẩn trương tích hợp và PAB đang có tiến triển tốt. Những thứ đó ko liên quan đến việc chạy các smartcontract on-chain bởi vì nó được biên dịch sang assembly(một loại ngôn ngữ máy) trong các máy chủ ảo EVM, một dạng tương tự như solidity và web 3. Đầu tiên là triển khai lớp cơ sở hạ tầng, sau đó là công cụ phát triển. Rồi cứ tiếp tục thêm các tính năng khác vào. Ngoài ra có thể biên dịch nhiều ngôn ngữ khác nhau để chạy trong Plutus core.

Nâng cấp từ Marry lên Alonzo dễ hơn từ Byron lên Shelley

Một thứ hay ho là ở chỗ nâng cấp từ Marry lên Alonzo dễ dàng hơn là đi từ Byron lên Shelley, nơi mà mọi thứ đều khoàn toàn mới, đó là một bản nâng cấp rất ấn tượng, cần phải có một thời gian dài để chuẩn bị cho nó. Trong khi ở đây chỉ là nâng cấp và xác minh. Việc nâng cấp thì đang được chạy trên testnet. Và tôi tự tin cho lần release này.
Chúng ta vẫn sẽ sống, cho dù nó chạy được hay ko chạy được, nếu ko chạy được thì chắc hẳn chúng ta sẽ ko có một bữa tiệc vui vẻ …. (cười). Nhưng tôi nghĩ nó sẽ chạy tốt. Và tôi có một chai whiskey mà Roman-CTO tặng cho vào giáng sinh năm rồi, nó hơn 30 năm và tôi đã nói với mọi người rằng tôi sẽ mở nó vào lúc mà Alonzo khởi chạy thành công. Vì vậy, tôi không thể chờ nó lâu hơn nữa. Tôi đã nói chuyện với Lars (trưởng bộ phận giáo dục – traning hợp đồng thông minh cho cộng đồng) về sự kiện HFC, đây sẽ là thời khắc rất thú vị. Chúng ta đã làm mọi việc trong một thời gian dài, và lần upgrade này để tất cả mọi thứ được kết nối lại bao gồm việc chạy biên dịch Plutus core trên Cardano mainnet.

Tới bây giờ, rất nhiều tools đã được tạo ra. Vì vậy, các lưới thử nghiệm Alonzo sẽ tiếp tục. Chúng ta sẽ chuyển sang light purple, đến dark purple rồi tới red và đó thực sự là tiến bộ của hệ sinh thái này. Tất cả những người tiên phong của Plutus, và rất nhiều công ty phát triển đã và đang sử dụng PAB để xây dựng các ứng dụng của họ. Vì vậy, họ sẽ tiếp tục thử nghiệm và phát triển với nó, chúng tôi ước tính rằng PAB sẽ được tích hợp toàn bộ vào 10/9.
CH khuyên ae nên tham dự hội nghị vào tháng 9, tuần 3 của tháng 9 để cập nhật các thông tin.
CH lại nói thêm về những đổi mới của Cardano. Từ tiền điện tử nguyên bản bitcoin thì sau đó có ít sự đổi mới. Ví dụ Z-cash hay Litecoin, người ta bắt nguồn từ thứ đã tồn tại (là btc) rồi tạo ra một số thay đổi, sau đó tung ra một sản phẩm, thậm chí là một lý thuyết, một số ý tưởng vay mượn từ nhiều nơi. Cardano rất độc đáo, chúng tôi bắt đầu từ những nguyên tắc cơ bản và thành phần đơn lẻ của hệ thống. Các mạng ngang hàng (p2p) rồi cách bảo vệ chính nó khỏi các cuộc tấn công bất đối xứng. Đến cách chúng ta thực hiện giảm thiểu DDoS đối với mô hình Proof of stake, lý thuyết đằng sau mô hình pool, đến mô hình kế toán, đến mô hình lập trình cho hợp đồng thông minh, mô hình tài nguyên cho những các đơn vị thực thi. Đối với các hợp đồng thông minh, mọi thành phần đều rất nguyên bản. Rất nhiều tối ưu hóa được thực hiện trên mô hình EUTXO nhằm tối đa hiệu suất và lưu trữ. Mithril cũng là một ưu tiên rất cao của tôi. Chúng tôi có thể kích hoạt bảo mật cho node như trải nghiệm khách hàng. Vì vậy, chúng tôi đã liên hệ với hai công ty riêng biệt để hợp tác cùng nhau, xây dựng một nguyên mẫu cho Mithril.

Hardfork Alonzo đang đến gần
Hardfork Alonzo đang đến gần

Mục tiêu xây dựng một hệ thống ổn định cho người dùng cuối

Đây là thời điểm tốt trong lịch sử dự án. Và đó là một phần thưởng cho sự ổn định, tôi đã thấy những vụ hack với các vấn đề về giao thức hoặc một cầu nối (bridge) hoặc một số vấn đề về thiết kế hạ tầng. Và tôi thấy buồn vì số tiền bị mất hiếm khi là tiền của các nhà phát triển, thường thì đó là tiền của người dùng hệ thống. Tôi luôn coi đây là một rủi ro đạo đức trong một mô hình kinh tế không bền vững. Và một trong số đó sẽ bị kiện với các luật được quy định hoặc ko được quy định nếu như nó còn được tiếp tục. Cần có một thứ gì đó tuyệt vời đáp ứng được các yêu cầu nhưng đảm bảo được rằng nó ko phải là những quả bom hẹn giờ để làm hại những người tin tưởng vào nó. Xuyên suốt tư tưởng đó, chúng tôi xây dựng mô hình smart contract và nó mất nhiều thời gian để chúng tôi suy nghĩ cẩn thận làm sao để xây dựng một hợp đồng thông minh thật hoàn hảo. Vì vậy phần quan trọng là việc xác minh của các smartcontract, giảm thiểu sự mơ hồ và đảm bảo sự đúng đắn khi thực thi. Và chúng tôi đã mượn từ một công cụ với 30 năm phát triển là Haskell ecosystem. Một ngôn ngữ lập trình thuần túy hoạt động đúng đắn ngay từ đầu mà ko phải là sau khi làm tổn hại đến người dùng. Và ưu tiên là có khả năng tương tác EVM và cũng là cách cho phép chúng tôi có thể sử dụng các ngôn ngữ lập trình chính thống nhưng vẫn duy trì hiệu quả mà chúng tôi cần. Chúng tôi đã làm từ 2017 để xây dựng 1 thứ gọi là Ethereum virtual machine, chạy các chương trình như Alpha Frontier và build máy chủ IELE, những thứ này sẽ được tích hợp vào Cardano trong những tháng tới. Và điều đó sẽ là cơ sở để các nhà phát triển có thể hưởng lợi từ nó: đa tài sản, siêu dữ liệu,..

Tầm nhìn trong ngắn hạn – Các multi chain app

Tôi tin rằng trong 24-36 tháng tới, đa số các apps sẽ được viết lại và các apps sẽ trở thành các multi chain app, không phải là một app chỉ trung thành với 1 blockchain. Những lập trình viên ban đầu trung thành với Microsoft Window đã di cư sang Android và iOS và họ sẽ di cư tiếp một nơi nào đó, một mô hình kinh tế hay nền tảng nào đó mà người dùng trung thành, chi phí phát triển dễ dàng. Và khi người dùng dời đi, các dapps cũng sẽ đi tới những nơi mà có nhiều cơ hội để thành công. Tôi tin tưởng làn sóng sắp tới của các ứng dụng, sẽ upgrade từ Defi sang Real fi, được xác định với nhận dạng (Identity) và siêu dữ liệu được chứng thực và các điều lệ của chính phủ, và tất cả những thứ đó là cần thiết cho một real ecosystem (một hệ sinh thái thực tế). Nó sẽ trở thành blockchain bất trả tri, và cũng cần thiết đảm bảo sự tin cậy bằng onchain governance. Việc quản lý nó là phi tập trung mà ko dựa vào các tổ chức phi tập trung như một foundation, giống như nhiều người trong không gian Etherum đã học được trong suốt nhiều năm. Và trong không gian đó, chúng tôi đã xây dựng trước những thứ này. Và chúng tôi dẫn đầu tất cả những người đương nhiệm về mặt nó. Vì vậy, trò chơi đã open và tôi rất vui vì chúng tôi được chơi trò chơi đó. Bạn biết đấy, bạn phải thay đổi nó. Và, nó đã thay đổi.

Dịch bởi: Chiến Nguyễn