Contents
Chào anh em Cardano Việt Nam.
Những ngày này, khi mà cộng đồng Cardano đang bàn luận rất nhiều về việc : tham số d về 0 thì có ý nghĩa gì ? rồi thì, ngoài tham số d ra, chúng ta có cần quan tâm đến tham số nào khác không?…
—> mình xin chia sẻ với anh em 1 bài viết của IOHK mà mình đã tóm tắt và biên tập lại . (link bài viết nguồn ở dưới cùng).
1. Tham số d của mạng lưới Cardano là gì
Trước hết, Chúng ta hãy cùng nhắc lại 1 chút về tham số d :
Khi Shelley HardFork được kích hoạt vào ngày 29/7/2020, tham số d ban đầu được đặt bằng 1. Tức là tất cả block được tạo ra bởi các node liên kết của mạng lưới của 1 tổ chức duy nhất – IOHK.
Theo thời gian, d sẽ giảm dần về 0 với tốc độ 0,02 mỗi kỷ nguyên.
Vào khoảng 04h45 ngày 01/04/2021 (giờ Việt Nam), cũng chính là thời điểm kích hoạt lượng Stake của epoch 257 , tham số d sẽ về 0.
Đây là 1 thời điểm có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong tiến trình phát triển của Cardano nói chung và kỷ nguyên Shelley nói riêng – thời điểm ĐÁNH DẤU SỰ PHI TẬP TRUNG HOÀN TOÀN của mạng lưới TRONG VIỆC SẢN XUẤT BLOCK.
Khi đó, mạng lưới gồm hơn 1800 pool CỘNG ĐỒNG của Cardano sẽ TỰ chịu trách nhiệm SẢN XUẤT các BLOCK.
Nói 1 cách đơn giản, khi d càng giảm, thì cán cân sản xuất Block càng nghiêng về phía các Pool cộng đồng , thay vì nghiêng về phía IOHK —> hướng đến sự phân quyền hoàn toàn cho cộng đồng.
Từ đó mạng lưới sẽ bảo mật hơn, mạnh mẽ hơn.
Tham số d chỉ là 1 trong hơn 20 tham số chi phối “sức khỏe” và sự hoạt động của mạng lưới. Bộ thông số này là “đòn bẩy” chính để quản lý và chỉ đạo hoạt động hiệu quả và tự nhiên của “hệ thống Proof of Stake phi tập trung” .
Cộng đồng cuối cùng sẽ thúc đẩy sự phát triển của Cardano thông qua kỷ nguyên Voltaire với các quy tắc tự quản trị ( Catalyst Voting là hình ảnh sơ khai của Voltaire mà chúng ta đã và đang thấy).
Nhưng cho đến lúc đó, IOHK vẫn sẽ can thiệp quản lý các tham số này. Họ sẽ giám sát, thực hiện các điều chỉnh theo yêu cầu để xây dựng và duy trì sức khỏe của mạng lưới.
———————————————
2. Tham số K ảnh hưởng gì trên mạng lưới Cardano
Cuối năm 2020, IOHK đã thực hiện điều chỉnh đáng kể đầu tiên với tham số k từ 150 —> 500. Với k = 500, một pool chỉ nên có tối đa 64 triệu ADA ủy thác stake. Nhiều hơn số đó cũng không có tác dụng gì cả.
Việc thay đổi này nhằm mục đích “san bớt” lượng ủy thác stake từ các pool lớn sang pool nhỏ hơn, tránh hiện tượng “tràn pool” —> tạo cơ hội cho các pool nhỏ đó sản xuất được nhiều block hơn, nhận được nhiều phần thưởng hơn.
Nhìn chung đến nay, việc thay đổi này đã và đang thành công.
Đó là một khởi đầu tuyệt vời, nhưng mục tiêu của IOHK là tiếp tục tối ưu hóa và phát triển mạng lưới.
Vì vậy, họ đã quan sát những gì đã xảy ra, thu thập phản hồi và kết hợp mọi thứ có được để thực hiện những thay đổi tiếp theo.
Trong quá trình đó, họ đã phát hiện ra 1 “kẽ hở” : Khi giá cả ADA tăng lên, thì động cơ tài chính của việc chia nhỏ lượng Pledge (tham số a0) để tạo thêm các Pool nhỏ hơn càng mạnh mẽ hơn bây giờ. Thực tế đã có những trường hợp 1 người vận hành rất nhiều Pool. Việc tăng k – ví dụ lên k = 1000 – mà không giải quyết vấn đề này trước tiên, sẽ không dẫn đến một hệ sinh thái phân tán và đa dạng hơn.
Theo thông tin ban đầu, IOHK sẽ dự kiến tăng k từ 500—>1000 vào cuối tháng 3/2021.
Nhưng đến giờ chưa có thông tin chính thức nào về việc này.
Có lẽ họ sẽ phải xem xét kỹ bài toán trên rồi mới quyết định.
—————————————
3. Tham số a0 là gì
Lượng cam kết (pledge) – tham số a0 của 1 pool càng lớn thì càng “đáng tin” và hấp dẫn những người ủy thác. Và đó lại là 1 bài toán cần phải giải để hỗ trợ những pool nhỏ với pledge nhỏ.
Tuy nhiên, cấu trúc hiện tại của công thức phần thưởng không cho chúng ta sự linh hoạt để điều chỉnh tác động bằng một thay đổi tham số đơn giản.
Do đó, IOHK sẽ cần thêm 1 khoảng thời gian nghiên cứu sửa đổi công thức phần thưởng đó cho phù hợp.
Dù chưa hoàn thiện, nhưng nhóm các nhà nghiên cứu đã kết luận rằng a0 nên thay đổi. Sự thay đổi này sẽ mang lại lợi ích to lớn cho mạng lưới, giúp hệ thống bền vững hơn, phân phối rộng rãi và đa dạng trên toàn cầu. Nó cũng sẽ làm tăng thu nhập của tất cả các pool cộng đồng (những pool chưa đạt đến độ “bão hòa”).
IOHK cũng có thêm những chia sẻ liên quan đến việc thay đổi này như sau : “….Mặc dù đây là một vấn đề thảo luận nội bộ, nhưng chúng tôi cũng đã kết luận rằng bất kỳ thay đổi nào về tham số k sẽ xảy ra sau khi thay đổi công thức cho a0 để mang lại kết quả mong muốn (đặc biệt khuyến khích tiền cược đổ vào các nhóm nhỏ hơn là các nhóm chia nhỏ). Vì đây là một sửa đổi công thức đầy đủ và không còn là một sự thay đổi ranh giới kỷ nguyên đơn giản, nên nó cần được phát hành như một phần của hard fork….Việc triển khai Goguen đang được xem là trọng tâm nên chúng tôi sẽ xem xét việc thực hiện thay đổi này trong Quý 3”.
—> Như vậy , đến đây chúng ta có thể hiểu rằng cuối tháng 3/2021 không có sự điều chỉnh nào về tham số a0 và tham số K .
——————————-
4. Một số loại phí trên mạng lưới cũng đang được xem xét thay đổi
Với sự tăng giá của ADA gần đây, rồi việc triển khai Native Token và tiến tới là sự ra mắt các hợp đồng thông minh, IOHK cũng tiếp tục đánh giá và xem xét cấu trúc phí của Cardano.
Ví dụ: dựa trên phản hồi của cộng đồng, IOHK đang xem xét cách tiếp cận khéo léo để giảm ngay một số khoản phí .
Mức phí cố định tối thiểu 340 ADA cho các Pool là một trong những hạng mục chú trọng thay đổi; Phí giao dịch trên mạng lưới và tiền cọc cho các hợp đồng thông minh cũng đang được thảo luận.
Các nhà nghiên cứu và phân tích nội bộ của IOHK cũng đang làm việc với một nhóm tư vấn kinh tế bên ngoài để chính thức hóa phương pháp tối ưu hóa nhằm đảm bảo phí sẽ duy trì ổn định và có thể dự đoán được trong thời gian dài hơn.
(Link nguồn : https://iohk.io/en/blog/posts/2021/03/04/not-long-till-d-0-day/
